10.12.2007 sprawdzian

kaczu · Wysłany: Czw 19:50, 29 Lis 2007 Temat postu: 10.12.2007 sprawdzian

10.12.2007 sprawdzian z historii (cywilizacja oświecenia i Napoleon)

Ania

Coś ode mnie na miłe spędzenie weekendu Laughing

Oświecenie

Racjonalizm – wiara w siłę rozumu (Kartezjusz).
Empiryzm – wiara w siłę doświadczenia John Locke (tabula rasa).
Deizm – Bóg stworzył świat, ale nie ingeruje w życie ludzkie.
Ateizm – Bóg nie istnieje.

W czasach oświecenia rozwinęło się szkolnictwo. Zaczęły powstawać szkoły realne, kształcące młodzież w wykonywaniu konkretnych zawodów (dzisiejsze technika i zawodówki). Szkoły średnie nadal pozostawały w rękach jezuitów, ale byli oni krytykowani za zacofanie i nie reformowanie systemu edukacji.

Cechy neoklasycyzmu:
Proste linie, symetria, oszczędne zdobnictwo nawiązujące do greckiego i rzymskiego.

Rewolucja przemysłowa

Kordon sanitarny – obszar kwarantanny, wokół którego ustawiano wojsko lub policję. Miało to na celu uniemożliwienie migracji zarażonych ludzi i zwierząt. W przenośni terminu tego używa się w polityce, jako określenie łańcucha państw, mających stanowić ochronę przed państwem uważanym za agresora lub za kraj niebezpieczny ideologicznie.

Ogradzanie – przejmowanie ziemi wspólnej (gminnej) przez posiadaczy ziemskich. Grunty te były odgradzane od innych włości gminnych płotem, rowem lub murkiem.

Self – made man – człowiek, który o własnych siłach wydobył się z biedy i wybił w jakiejś dziedzinie.

Zgniłe miasteczka – miejscowości w Anglii, które uległy wyludnieniu lub nawet zniszczeniu, ale nadal widniały na listach okręgów wyborczych

Wynalazki:
- maszyna parowa (James Watt 1769)
- pompa parowa
- warsztat tkacki
- przędzarka bawełniana

Wielka wojna północna (1700-1721) Szwecja - Rosja
Przyczyny:
- dominacja w Basenie Morza Bałtyckiego
a) Szwecja chce odzyskać utraconą pozycję
b) Rosja chce zwiększyć swoje wpływy

Reformy

Państwo Reformy polityczne Reformy gospodarczo – społeczne Reformy kulturalne
Rosja - Rozbudowa armii,
- Utworzono Senat (podporządkowany władcy),
- Podział państwa na gubernie, prowincje, dystrykty,
- Podporządkowanie Cerkwi carowi - Wprowadzenie podatku pogłównego,
- Szlachcic po 15 roku życia zobowiązany był do dożywotniej służby wojskowej - Dbałość o kulturę,
- Powstanie szkół świeckich,
- Każdy Rosjanin umie czytać, pisać, liczyć,
- Moda europejska (golenie bród, noszenie peruk)
Prusy - Usprawniona administracja,
- Reforma sądownictwa,
- Kodyfikacja prawa, ujednolicono system sądowy, podniesiono kwalifikacje sędziów,
- Zniesiono tortury podczas śledztwa,
- Podporządkowanie kościoła władcy,
- Władza królów nieograniczona przez parlament - Merkantylizm,
- Manufaktury,
- Produkcje na potrzeby wojska - Król wprowadził powszechny obowiązek szkolny,
- Zreformowano szkolnictwo średnie i wyższe,
- Studia pedagogiczne
Austria - Usprawniono administrację,
- Określono prawa i obowiązki urzędników,
- Kraj podzielono na gubernie, a samorządy podporządkowano administracji państwowej
- Dążenie do podporządkowania kościoła państwu; duchowni – urzędnicy (wypłacana pensja) - Zniesiono poddaństwo chłopów, ograniczenie pańszczyzny - Rozwijało się szkolnictwo elementarne i średnie

Józefinizm – próby podporządkowania Kościoła państwu

Przyczyny wybuchu Wojny o Niepodległość Stanów Zjednoczonych:

- kolonie chciały rozwijać się samodzielnie,
- bardzo wysokie podatki
- merkantylizm (zbyt drogie towary)
- rozporządzenia odgórne (narzucane z góry, co mają produkować i po ile – konflikt polityki ekonomicznej)
- opodatkowano wszelkie usługi (niezadowolenie kolonistów)

Przyczyną wybuchu konfliktu było wyrzucenie do morza przez bostończyków całego ładunku herbaty przywiezionego przez statki angielskie.

1774 – zebranie Kongresu Kontynentalnego. Zebrali się wszyscy przedstawiciele kolonii, którzy rządali od króla ustępstw w sprawie kolonii. Nadal bojkotowano towary angielskie.
04.07.1776 – Deklaracja Niepodległości – wybuch wojny
1783 – Traktat paryski – koniec wojny
17.09.1787 – Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej

Koncepcja federalna – związek państw prowadzących wspólną politykę zagraniczną, militarną. Osobna polityka wewnętrzna. Państwa posiadają autonomię.

Preambuła – uroczysty wstęp do konstytucji. Jest w niej zawarty cel wydania konstytucji, odwołanie się do wartości, historii.

W USA wprowadzono trójpodział władzy. Prezydenta wybierano co cztery lata w drodze wyborów dwustopniowych (władza wykonawcza). Powołano Kongres składający się z Senatu i Izby Reprezentantów (władza ustawodawcza). Sąd Najwyższy miał prawo interpretować konstytucję i zawieszać wszystkie niezgodne z nią ustawy (władza sądownicza).

Wielka Rewolucja Francuska

05.05.1789 – Ludwik XVI zwołuje Stany Generalne w celu ratowania sytuacji finansowej we Francji.
17.06.1789 – stan trzeci przekształca się w Zgromadzenie Narodowe, uznając się tym samym za przedstawiciela całego społeczeństwa francuskiego.
14.07.1789 – zburzenie Bastylii (symbol starego ładu)
26.08.1789 – uchwalenie Deklaracji praw człowieka i obywatela
03.09.1791 – uchwalenie Konstytucji. Wprowadzenie monarchii konstytucyjnej
22.09.1792 – ogłoszenie republiki francuskiej

Główne postanowienie Deklaracji praw człowieka i obywatela:- uznanie wolności i równości za naturalne prawa człowieka
- swoboda wyznania, wolność myśli, słowa i druku
- wprowadzono trójpodział władzy
- własność uznano za święte i nienaruszalne prawo każdego człowieka
- nietykalność osobista

Inne działania rewolucjonistów:
- zniesiono cła wewnętrzne i ograniczenia cechowe
- narzucono podatki na duchowieństwo i szlachtę
- wprowadzono jednolity system miar i wag
- konfiskata majątków duchowieństwa
- państwo ma wpływ decyzje przy wyborze księży

Zmiany wprowadzone przez jakobinów po ścięciu Ludwika XVI:
- ustawa o spekulantach
- wprowadzono maksymalne ceny na zboże i żywność
- nałożono nowe podatki na ludzi bogatych, przeznaczone zostały na utworzenie nowej armii
- skonfiskowano ziemie kościelne oraz te należące do emigrantów
- przystąpiono do walki z Kościołem i religią. Wprowadzono kult rozumu i ojczyzny, cywilne śluby i pogrzeby
- wprowadzono nowy kalendarz
- przeciwnicy zmian byli skazywani na śmierć, szerzyło się donosicielstwo
- jakobini jako pierwsi ustanowili prawa wyborcze. Wszyscy mężczyźni którzy ukończyli 21 lat mieli prawa wyborcze
- bezpłatne kształcenie
- wprowadzono renty i emerytury

02.12.1804 – koronacja Napoleona na cesarza Francuzów

Po marszu na Rosję i wycofaniu się Rosjan spod Borodino Napoleon miał otwartą drogę na Moskwę. Jednak zima, brak jedzenia i zmęczenie armii spowodowało klęskę cesarza na przedpolach moskiewskich. W czasie drogi powrotnej doszło do bitwy narodów pod Lipskiem. Armia napoleońska poniosła klęskę, a Bonaparte wrócił do Paryża tylko z garstką żołnierzy.
W Paryżu senat uchwalił ustawę o detronizacji Napoleona, a w kwietniu 1814 roku cesarz ogłosił bezwarunkową abdykację.
Napoleon został zesłany na Wyspę Elbę, jednak z garstką wiernych mu żołnierzy rozpoczął powtórny marsz na Paryż.

20.03.1815 – Napoleon wkracza do Paryża
1815 – bitwa pod Waterloo – Cesarz przegrał. Napoleon abdykował i oddał się w ręce Anglików, został przewieziony na wsypę świętej Heleny.
05.05.1821 - śmierć Napoleona

Kongres Wiedeński

Kongres miał zadecydować o podziale Europy Napoleona. Francja miała wrócić do ustroju sprzed Rewolucji.

Zasady Kongresu Wiedeńskiego:
1. Restauracja (powrót do poprzedniego ustroju)
2. Legitymizm (przywrócenie porządków praw – np. przywrócenie monarchii)
3. Równowaga sił (żadne państwo nie miało zdobyć przewagi w Europie)

Postanowienia Kongresu:
- przywrócenie na tron francuski dynastii Burbonów
- Francja wraca do granic sprzed 1791 roku
- Księstwo Warszawskie zostaje przyłączone do Rosji, decyzją cara Aleksandra I z części ziem zostało utworzone Królestwo Polskie z ograniczoną autonomią
- Związek Reński zostaje rozwiązany, powstaje Powszechny Związek Niemiecki pod politycznym przewodnictwem cesarza Austrii
- Saksonia znajduje się w rękach króla pruskiego. Prusy otrzymały również Pomorze Zachodnie, Gdańsk, Toruń. Utworzono Wielkie Księstwo Poznańskie
- Królestwo Niderlandów utworzono z Belgii i Holandii
- Do Austrii przyłączono północną część Włoch
- Szwajcaria otrzymała neutralność

Święte Przymierze (Austria, Prusy, Rosja)

- sprawiedliwość, miłosierdzie, pokój, dobro narodu
- jeżeli któreś z państw uznawało zasady Świętego Przymierza mogło się do niego przyłączyć

W tej powtórce nie ma Napoleona i jego dążenia do władzy. Proponuję przeczytać z podręcznika, no chyba ze ktoś to zrobi od siebie Smile

Folmi

Daty bitew Napoleona

1800 - Marengo, Hohenlinden (z Austrią)
1805 - bitwa morska pod Trafalgarem (z Anglią, przegrana)
1805 - Austerlitz (vs Aleksander I & Franciszek II)
1806 - Jena, Auerstädt (z Prusami)
1808 - wąwóz Samosierra (z Hiszpanią)
1809 - Wiedeń, Wagram (Austria)
1812 - zajęcie Wilna, Smoleńsk, Borodino, zajęcie Moskwy, Berezyna-odwrót w stronę Francji
1813 - Lipsk, "bitwa narodów" (Rosja, Austria & Prusy, przegrana)
1814 - abdykacja Napoleona

Bilans - "czarna i biała legenda"

+ziemie dane chłopom
+symbol męczeństwa
+wyprowadzenie Francji z chaosu feudalizmu
+geniusz strategiczny
+twórca Rewolucji

-śmierć milionów
-tyran i despota